Damak ağrısı, halk arasında oldukça yaygın görünen ve enfeksiyon, ağız kanseri ve ağız yarası gibi nedenlerden dolayı oluşum gösteren bir sağlık sorunudur. Damak farklı nedenlerden dolayı kolayca tahriş olabilecek bir yapıya sahiptir. Vücutta olumsuz reaksiyonlara yol açabilecek yabancı maddeler damağa temas edebilir. Damak hassas bir yapıya sahip olduğu için bu yabancı maddelerden kolaylıkla etkilenerek, yanma, ağrı gibi hislere yol açabilir.
Damakta bir şey yerken, içerken ya da konuşurken güçlüğe yol açabilecek kabarıklık şeklinde yaralar oluşabilir. Bu yaralar geceden çok gündüz daha fazla ağrıya yol açar.
Damak ağrısı nedenleri ve tedavisi nasıl yapılır?
Sıcak yiyecek ya da içecek tüketmek damağı yakabilir ve beraberinde damak ağrısı yaşanabilir. Aşırı sıcaktan ziyade baharatlı yiyeceklerde damakta olumsuzluğa yol açabilir. Yanan bölgede kabarıklık oluşur ve bu durum iki üç gün ağrı ile sürebilir. Damak yanmışsa hemen damağı soğutmak yaşanacak olumsuzluğu azaltabilir. Yanıktan sonra yudum yudum soğuk içecek tüketmek ve soğuk içecekle ağzı çalkalamak acıyı hafifletir.
Damak dokusunu tahriş edebilecek maddeler damakta iltihaba yol açabilir. Sert ve sivri uçlu gıdalar damağı zedeleyerek damak ağrısına neden olabilir. Sigara kullanımı da damağı tahriş ederek damak ağrısına yol açabilir. Devamlı damağı zedeleyen maddeler ya da gıdalardan kaçınmak için beslenme alışkanlıklarına yeniden göz atmak gerekir.
Damak zedelendikten sonra beslenme düzenine dikkat ederek sert olmayan besinlerle beslenmek ağrıyı hafifletmek için faydalı olur.
Ağız yaraları genelde damak bölgesine de dağılarak ciddi anlamda ağrıya yol açabilir. Tahriş olmuş dokuya bağlı olarak bölgede bakteriler çoğalabilir. Ağızda oluşabilecek yaralar kırmızı ufak noktalar şeklinde başlayarak yavaş yavaş damakta aft tarzı yaralar oluşturabilir. Bu yaralar bazen sarı ya da beyaz irinle dolu olur. Yaranın daha fazla yayılım göstermemesi için yaranın patlatılmaması gerekir. Ağız ve damakta oluşan yaralar birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Bu süre zarfında yaraya temastan kaçınılmalı ve ağrıyı hafifletecek ilaçlar kullanılmalıdır. Yara damakta ciddi anlamda ağrı ve acıya yol açıyorsa bölgeye karbonat ve tuz bastırmak faydalı olabilir.
Vücutta boğaz ağrısı, sinüzit, bademcik gibi virüs ya da bakteri kaynaklı bir enfeksiyon oluşmuşsa bu durumda damak ağrısı yaşanabilir. Bu gibi durumlarda beslenme alışkanlıklarına çok dikkat edilmeli, B ve C vitamini ağırlıklı beslenilmelidir. Bu vitaminler ağız ve damakta oluşan yara ve ağrının daha çabuk geçmesine yardımcı olur.
Damak üzerine yanma ve ağrı genellikle ağız yanması sendromuna bağlı olarak yaşanır. Hastalığın neden kaynaklandığı tam olarak bilinmemektedir. Ancak ağız kuruluğunun ve pamukçuk hastalığının bu rahatsızlık üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Ağız yanmasında yaşanan şikâyetler sabahları daha şiddetli olur ve yavaş yavaş azalır. Yoğurt tüketimi hastalık nedeniyle yaşanan belirtilerin azalmasında faydalı olur. Karbonhidrat macunu sorunlu bölgeye gün içinde birkaç defa sürüldüğünde yine şikâyetler azalabilir.
Ağız kanseri damağı da etkisi altına alarak ağrımasına yol açabilir. Kanserli oluşumlar lenfoma ya da melanom olarak gelişebilir. Lenfoma genelde dil ve bademciklerde büyümeye başlar ve zamanla ağız içine tamamen yayılır. Melanom ise damakta yaralarla beraber ağızın tümünü etkisi altına alabilir. Damakta ya da ağız içinde oluşan yaralarda renk değişimi ya da ani bir büyüme fark edilmişse hemen doktora başvurulmalıdır. Doktor yarayı detaylı bir şekilde inceleyerek en uygun tedaviye başlar. Bunun için ayrıntılı tetkikler yapılır.
